Η πολεοδομική αταξία και τα δάση
Η χωροταξική και πολεοδομική ακαταστασία της χώρας οφείλεται, εν πολλοίς, στην πολυνομία και στη νομική παλινδρόμηση της Πολιτείας. Στην περίπτωση των δασικών χαρτών, σε αυτές έρχεται να προστεθεί η εμμονική νοοτροπία των δασικών υπηρεσιών να ‘’βλέπουν’’ δάση και εκεί που δεν υπάρχουν. Πού δεν υπάρχουν-ή δεν μπορεί να ορίζονται- δάση; Είτε εκεί που δεν έχουν φυσική παρουσία, για πολλές δεκαετίες, είτε εκεί που θεσμικά και με βάση Αποφάσεις της Κεντρικής Διοίκησης, (δηλαδή με Διοικητικές Πράξεις, οι οποίες διέπονται από το Τεκμήριο της Νομιμότητας), η Πολιτεία έχει ορίσει αστικές περιοχές (σχέδια πόλης, οικισμούς προ του ’23 κλπ).
Ο Γόρδιος δεσμός, αυτός, κόβεται με την εφαρμογή λογικών αποδοχής των ευθυνών της Πολιτείας από μέρους της, για τις ελλείψεις και τις ασάφειες της Νομοθεσίας, και όχι μεταφοράς των ευθυνών αυτών στον Πολίτη,ο οποίος ακολούθησε πιστά τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις. Υπενθυμίζεται ότι όταν κάποιος πολίτης αποκτούσε οικόπεδο εντός οικισμού, πλήρωνε τους ανάλογους φόρους για το –εντός οικισμού προ του ’23- ακίνητό του, οικοδομούσε, με νόμιμη οικοδομική άδεια, σύμφωνα με τους θεσπισμένους όρους δόμησης από την Πολιτεία και οι αρμόδιοι φορείς εξυπηρετούσαν τα ακίνητα αυτά, με τα αναγκαία δίκτυα υποδομής.
Έτσι, το πρόβλημα (που έχει δημιουργηθεί από την επί δεκαετίες αντιφατικότητα των κρατικών υπηρεσιών) λύνεται με αποδοχή από το Κράτος – και ΟΛΕΣ τις Υπηρεσίες του – όσων υφισταμένων οικιστικών καταστάσεων έχουν αναγνωριστεί και έχουν καθοριστεί τα όρια τους, από το ίδιο. Δεν μπορεί, πλέον, παρά να αναγνωριστούν –εκ νέου και οριστικά- οι υφιστάμενοι οικισμοί με καθορισμένα όρια και οι όρους δόμησης, μέχρι την 13-3-1981 ( ημερομηνία έκδοσης σαφούς διατάγματος για τον τρόπο καθορισμού των προ του ‘ 23 οικισμών), με σχετικές Αποφάσεις της Πολιτείας ( π.χ. Αποφάσεις εξουσιοδοτημένων επιτροπών, Νομαρχιακές Αποφάσεις κλπ).
Άλλωστε, η ανωτέρω λογική έχει ήδη εφαρμοστεί, από την Πολιτεία, σε παρόμοιες περιπτώσεις.
Άλλωστε, η ανωτέρω λογική έχει ήδη εφαρμοστεί, από την Πολιτεία, σε παρόμοιες περιπτώσεις. Συγκεκριμένα, εφαρμόζεται για τις παλαιές (προ του 1955) οικοδομές τις στερούμενες οικ. άδειας, για τον λόγο ότι, μέχρι 9/8/1955 δεν είχε εκδοθεί σχετικό διάταγμα. Σε αυτή, λοιπόν,την περίπτωση, η Πολιτεία αναγνωρίζει, με υπευθυνότητα, την έλλειψη νομοθεσίας και θεωρεί νομίμως υφιστάμενα όλα τα κτίσματα τα προϋφιστάμενα του 1955. Τα κτίσματα, αυτά, αντιμετωπίζονται, λοιπόν, εύλογα, από την Πολιτεία, ως πλήρως ισότιμα με τα κτίρια που, μετά την έκδοση του σχετικού διατάγματος, κατασκευάζονται με βάση σχετική Οικοδομική Άδεια.
Απόσπασμα από την Αποφ. ΣτΕ με αρ.1116/2019 :
«Ειδικώς, τα ανεγερθέντα προ της ισχύος του Β.Δ. της 9.8.1955 κτήρια ή τμήματά τους, θεωρούνται νομίμως υφιστάμενα για μόνο το λόγο ότι προϋφίστανται του έτους 1955 και δεν έχουν εν τω μεταξύ κατεδαφισθεί ή κριθεί αυθαίρετα. Δεν απαιτείται δε πλέον, υπό το καθεστώς της νεώτερης διάταξης, η συνδρομή των προϋποθέσεων των προηγούμενων αντίστοιχων διατάξεων, οι οποίες αντικαταστάθηκαν γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο.
Η ρύθμιση αυτή, αφορά σε κτίσματα που έχουν ανεγερθεί πριν από εξήντα ή και περισσότερα έτη χωρίς, μέχρι τώρα, να έχουν χαρακτηρισθεί, κατά την εκάστοτε ισχύουσα διοικητική διαδικασία, ως αυθαίρετα με τις εντεύθεν συνέπειες, δεν παραβιάζει καμία συνταγµατική διάταξη[…] Δεν μπορεί δε, πάντως, υπό το καθεστώς ισχύος της νεώτερης αυτής διάταξης, να τεθεί το πρώτο ζήτημα χαρακτηρισμού συγκεκριμένων κατασκευών, που έχουν ανεγερθεί προ του έτους 1955, ως αυθαιρέτων. »
Συνεπώς, η λύση του προβλήματος είναι μονοδρομημένη και ξεκάθαρη :
Αποδοχή των αναγνωρισμένων οικισμών με βάση τις αποφάσεις της Κεντρικής Διοίκησης μέχρι 13-3-1981 (οι Νομαρχίες ανήκαν διοικητικά στο Υπ. Εσωτερικών), όπως καθορίστηκαν με αυτές τα όρια τους, και ένταξή τους στην α’ περίπτωση του άρθρου 23 του Ν.3889/10 (πορτοκαλί χρώμα).
Κατόπιν και άμεσα, θα πρέπει να ενταχθούν σε πρόγραμμα πολεοδομικής μελέτης, όπου θα εξασφαλισθούν τα περιβαλλοντικά ισοζύγια και η μείωση του συντελεστή δόμησης στους οικισμούς αυτούς.
Επίσης, αναγνωρίζονται όλοι οι δρόμοι, οι εντός των οικισμών αυτών, οι οποίοι έχουν διανοιχτεί μέχρι 13-3-1981, καθώς,επίσης, και οι δρόμοι που διανοίχθηκαν ή θα διανοιχθούν, μετά από αυτή την ημερομηνία, με την προϋπόθεση ότι δεν προκύπτουν παράνομες κατατμήσεις οικοπέδων (δηλαδή τα προκύπτοντα οικόπεδα θα είναι κατά κανόνα άρτια) και τούτο αποδεικνύεται με τα σχετικά μεταγραμμένα συμβόλαια. Οι δρόμοι αυτοί θα ανήκουν τον Δήμο, χωρίς να χρειάζεται ιδιαίτερη συμβολαιογραφική πράξη μεταβίβασης.
Χωρίς τις ανωτέρω διευθετήσεις,με σχετικές αποφάσεις της Πολιτείας,το τεράστιο κοινωνικό και οικονομικό-αναπτυξιακό πρόβλημα θα διαιωνίζεται. Ως αποτέλεσμα, αναπόφευκτα θα απαιτηθούν αποζημιώσεις από τους θιγόμενους ιδιοκτήτες και πιθανότατα θα υπάρξουν απαιτήσεις επιστροφής των χρηματοδοτήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για τα έργα σε αυτές τις περιοχές.